Haur eskola bat nire etxe bihurtu zen: Nola komunitateak eta zaintzak ehundu zuten nire familiaren historia

Isolamendutik Pertenentziara—Ama Gazte baten Bidaia Ategorritxon

Nire lehen semea, Sustrai, jaio zenean, behin eta berriz esaten zidaten: “Gazteegia da haur eskolara joateko”. Bost hilabete besterik ez zituen. Baina ez nuen beste aukerarik. Nire familia osoa Italian bizi zen, nire bikotekidea egun osoan kanpoan egoten zen, eta ez genuen tokiko laguntzarik, ezta laguntza kontratatzeko baliabide ekonomikorik ere. Amatasun baimena amaitzen ari zen, eta gure familiaren diru-sarrerak lanera itzultzearen mende zeuden.

Oraindik gogoratzen dut Ategorritxoko,  auzoko haur-eskola publikoko txirrina jo nuen lehen egun hura. Orduan ez nekien, baina leku hau haur eskola bat baino askoz gehiago bihurtuko zen. Babesleku bat bihurtuko zen, bai nire semeentzat, bai niretzat.

Lehen begiradak garrantzitsuak dira etxetik urrun zaudenean

EAEra etorri berria nintzenez, dena arrotz iruditzen zitzaidan. Baina lehen bisita hartan, hezitzailearen  ahotsaren eta begiradaren berotasunak zerbait aldatu zuen nire baitan. Ikusita sentitu nintzen. Eta sentimendu hori —ongietorria izatearena, ez epaitua— oraindik ere nirekin daramat.

Zorionez, Sustrain onartu zuten. Geroago, nire bigarren semea, Inar, elkartu zitzaion. Egunez egun, Ategorritxo nire semeak zaintzen zituzten leku bat baino gehiago bihurtu zen: gure leku bat bihurtu zen.

Zaintza Espazio Bat — Haurrentzat zein Gurasoentzat

Goizero, semeei azken aldiz bularra ematen nien “eraman” aurretik. Eta goizero, ikasgelak bioi ongi etorria ematen zigun.

Gela txiki hura, gela hura, jostailu eta aulki txikiz gain askoz gehiagoz beteta zegoen. Nekatuta sartu, lo gabeko gauak partekatu, aholkuak eskatu, behar izanez gero negar egin eta iragazkirik gabe barre egin nezakeen lekua zen. Nire semeak bakarrik hazten ez nituela sentitzen nuen lekua zen.

Arratsaldeetan, askotan lurrean esertzen nintzen bularra emateko, hezitzaileekin berriketan aritzeko edo, besterik gabe, etxera joan aurretik une batez atseden hartzeko.

Bakardadetik tokiko tribu batera

Ategorritxo baino lehen, auzoko parkeetan zehar ibiltzen nintzela gogoratzen dut, bakarrik sentitzen nintzela, nire lagun zahar bat alboan izatea desiratzen nuela. Baina haur-eskolari esker, beste guraso batzuk ezagutu nituen; orain okindegian, jolastokian, urtebetetze festetan ikusten ditudan pertsonak. Pixkanaka, laguntza sare bat sortu zen. Tribu bat. Eta horrek aldaketa eragin zuen.

Amatasuna ederra delako, bai, baina oso gogorra ere izan daiteke. Batez ere familia urrun dagoenean eta oraindik leku berri bat etxe bezala sentitzea saiatzen ari zarenean.

Kultur Truke eta Hazkunde Leku bat

Ategorritxon, ez zidaten inoiz eskatu nire kultura atzean uzteko. Horren ordez, nire jatorri italiarrengatik baloratua sentitu nintzen. Aldi berean, astiro-astiro aurkeztu zizkidaten euskera eta euskal tradizioak — abestiak, ipuinak eta jolasak, poliki-poliki gure eguneroko bizitzaren parte bihurtu zirenak.

Etxean gehienbat italieraz hitz egiten genuen, baina haur-eskolaren bidez, semeak eta ni  kultur lurzoru berri batean errotuta sentitzen hasi ginen, zaharra deserrotu beharrik gabe.

Bizitzako une zailetan sostenguak ahaldunduta

Mexikora lan-bidaia bat eskaini zidatenean eta Sustraik 18 hilabete besterik ez zituenean, zalantzan nengoen. Erruduntasunak irensten ninduen. Baina hezitzaileek —zutabe bihurtu ziren emakume horiek— epaitu gabe lagundu zidaten. Entzun, animatu eta funtzionatzen lagundu zidaten.

Kanpoan nengoela, praktiketan zegoen hezitzaileak Sustrai bereziki zaintzen zuen arratsaldetan. Besarkatuta sentitu nintzen, ez ama gisa bakarrik, baizik eta ametsak eta erantzukizunak zituen pertsona gisa ere.

Ahots partekatu bat gure seme-alaben ongizaterako

Udalak haur-eskolako sukaldea kentzea proposatu zuenean, ez genuen onartu besterik gabe. Gurasoak eta hezitzaileak elkarrekin mantendu ginen, gure seme-alabek merezi zutela uste genuena defendatuz. Ategorritxo ez zelako haurren zaintza bakarrik, haurrek aurrera egin zezaketen ingurune bat elkarrekin sortzea baizik.

Zirkulua ixtea: ama izatetik hezitzaile izatera

2023an, Haur Hezkuntzako Teknikaria izateko ikasten ari nintzela, Ategorritxora itzuli nintzen —oraingoan ama gisa ez, baizik eta bekadun gisa. Pasillo ezagunetan zehar ibiltzean, gauzak ikuspegi berri batetik ikusi nituen.

Miresmenez begiratu nien hezitzaileei —nire semeak hezi zituzten berberei—. Haiengandik ikasi nuen. Eta nire haur txikiak garai batean ziren bezala imajinatu nituen: jolasean, ikasten, siesta egiten gela hauetan bertan.

Neure burua seme-alabak uzten zituzten amen begietan  ezagutu nuen. Jaso nuen adeitasun bera eskaini nahi nien.

Komunitatea Elkarrekin Ehuntzen Dugu

Haur eskola bat gauza asko izan daiteke: zaintza-leku bat, ikasteko leku bat. Baina, batez ere, ongietorri-leku bat izan daiteke, non haurren, gurasoen eta hezitzaileen arteko lotura-hariak ehuntzen diren.

Ategorritxon, hezitzaileen berotasunak, umoreak eta konpromiso sakonak beste zerbait bihurtu zuten erakunde publiko bat: komunitate bat. Familia bat. Etxetik urrun dagoen etxe bat.