Kultura arteko praktika baten eta jasangarritasun-praktika baten laburpena Euskal Herrian

Sarrera

Hezkuntzak funtsezko zeregina du gizarte inklusiboagoak eta jasangarriagoak garatzeko bidean.

Haurtzarotik errespetua, erantzukizuna eta komunitatearekiko konpromisoa sustatzea etorkizuneko belaunaldiak moldatzeko ezinbestekoa da.

Testuinguru honetan, "Euskara eta Kulturartekotasuna gure herrian" eta "Jasangarritasunerako Eskolen Sarea (ESenRED)" bezalako ekimenak nabarmentzen dira hezkuntzak indar eraldatzaile gisa nola joka dezakeen erakusteko adibide indartsu gisa.

Alde batetik, euskara nortasunaren eta gizarte-kohesioaren hizkuntza gisa sustatzeak kulturen arteko inklusioa sustatzen du.

Gainera, ESenRED ekimenak txikitatik ingurumen-erantzukizuna eta bizimodu jasangarria sustatzen ditu.

Bi praktikek hezkuntzak gizarte jasangarriago eta kulturarteko kontzientzia handiagoa sustatzeko duen potentziala erakusten dute.

Kultura arteko praktika: “Euskara eta kulturartekotasuna gure herrian”

Ekimen honek gizarte-kohesiorako bide gisa sustatzea du helburu, kultura arteko ikuspegi batetik.

Hizkuntza murgiltzeko estrategien eta komunitatearen inplikazioaren bidez, ekintzak tokiko testuinguru bakoitzaren behar eta aukera espezifikoetara egokitzeko beharra onartzen du. 

Helburu nagusiak hauek dira:

• Ingurune multikulturaletan euskararen erabilera indartzea.

• Kultura-jatorri anitzeko familien inklusioa sustatzea hizkuntzaren eta gizarte-interakzioaren bidez.

• Komunitateen arteko zubiak eraikitzea, euskara bizikidetzarako eta elkar ulermenerako bide gisa erabiliz.

Erabilitako estrategien artean hauek daude:

• Aldibereko itzulpena jardueretan eta bileretan.

• Familiekin denbora errealeko komunikaziorako mezularitza aplikazioen erabilera (Telegram, WhatsApp, e.a.).

• Familientzako idatzizko oharren eta eguneratzeen banaketa.

• UEMAko (Udalerri Euskaldunen Mankomunitateak) teknikarien eta unibertsitateko aholkularien laguntzarekin talde bultzatzaile bat sortzea.

AMIA (indarguneak, ahulguneak, aukerak eta mehatxuak) azterketa erabiltzen da prozesua ebaluatu eta gidatzeko tresna nagusi gisa.

Jasangarritasuna praktikatzen: Jasangarritasunerako eskolen sarea (ESenRED)

ESenRED garapen jasangarriarekin eta erantzukizun ekologiko eta sozialarekin konprometitutako hezkuntza-zentroen arteko lankidetza sustatzen duen sare nazionala da.

Helburua da haurrak eragile aktibo gisa ahalduntzea planetaren ingurumen-erronka larriei aurre egiteko. 

Jarduera nagusien artean daude:

• Parte hartzen duten sareen arteko truke eta lankidetzarako espazio gisa balio duen urteroko mintegia.

• Sei hilean behin egiten den “Planeta Zaintzea” Gazteen Konferentzia, parte hartzen duten autonomia erkidegoetako batean.

• Urteroko EsenRED Irakasleen Sinposioa, hezitzaileen arteko prestakuntza eta elkarrizketa eskaintzen duena.

• Hezkuntza-zentroek eurek antolatu eta zuzendutako urteroko iraunkortasun-ekintzak.

ESenREDek sustatzen du:

• Eskola eta erakundeen arteko lankidetza eta lidergo partekatua.

• Ikasgelatik haratago doazen eta komunitate osora iristen diren ekintza eraldatzaileak.

• Jasangarritasun ereduak, ez bakarrik eskoletan, baita auzo eta hirietan ere aldaketa inspiratzen dutenak.

Ondorioa

"Euskara eta Kulturartekotasuna Gure Herrian" eta ESenRED ekimenek agerian uzten dute hezkuntza gizartea eraldatzeko katalizatzailea izan daitekeela. 

Haien esperientzietatik hainbat ikasgai nausi ateratzen dira: 

• Hezkuntza tresna indartsua da komunitate inklusibo eta iraunkorrak eraikitzeko.

• Familien eta komunitateko eragileen parte-hartze aktiboa ezinbestekoa da.

• Erakundeen arteko lankidetzak hezkuntza-ekimenen irismena eta eraginkortasuna indartzen ditu.

Praktika hauek kulturartekotasuna eta jasangarritasuna haur hezkuntzan arrakastaz integra daitezkeela erakusten dute, nortasun kultural sendoa eta garapen jasangarriarekiko konpromisoa indartuz.

Erreferentziak

• Amelia Barquín eta Karmele Pérez (Humanitate eta Hezkuntza Zientzien Fakultatea - Mondragón Unibertsitatea) (Euskal Udalerrien Elkartearekin, EUErekin, lankidetzan)

• Gutiérrez, J.M. (2021). Garapen iraunkorrerako hezkuntzan jardunbide egokiak, iraunkortasunerantz Sarean – ESenRED.

Eskuliburua:

Eskolak Sarean Jasangarritasunerantz (ESenRED)

(Idazkaritza Tekniko Nagusia)

Hemen eskuragarri